Patiëntenvoorlichting over verband tussen diabetes en parodontitis

Voor mondzorgprofessionals is dit een uitdaging. Hoe communiceer je met jouw patiënten over de complexe relatie tussen diabetes en parodontitis? Het draait allemaal om het geven van een duidelijke uitleg en hen motiveren tot een goede dagelijkse mondverzorging.

Patiënten helpen de relatie tussen mondgezondheid en algemene gezondheid te begrijpen

De eerste stap is om uit te leggen hoe mondhygiëne en algemene gezondheid zich tot elkaar verhouden. Wat gebeurt er met de rest van het lichaam als iemand bijvoorbeeld niet interdentaal reinigt? Gebruik voor de uitleg voor een patiënt herkenbare voorbeelden. Het punt is vrij eenvoudig: elk aspect van de gezondheid heeft op een bepaalde manier invloed op andere.

Probeer duidelijk te maken dat mondhygiëne deel uitmaakt van de algemene gezondheid net zoals slaap, dieet, huidverzorging en lichaamsbeweging dat doen. 

De gevolgen van onvoldoende mondverzorging duidelijk maken

In sommige gevallen is het goed om het met een patiënt over de gevolgen van een slechte mondhygiëne te hebben. Behalve cariës en halitose, wat gebeurt er als je niet op de juiste manier je tanden poetst en interdentaal reinigt? Bespreek met jouw patiënten de rol van bacteriën die in tandplak zitten en de vele problemen waaraan ze kunnen bijdragen, zoals:

• Hart- en vaatziekten: Mensen met tandvleesaandoeningen hebben een 2-3x hoger risico [2] op het krijgen van een hartaanval, beroerte of soortgelijke cardiale aandoening, hoewel hier geen bewijs is van een direct verband.
• Endocarditis: Het verband tussen besmettelijke endocarditis en orale bacteriën is al tientallen jaren bekend [3].
• Longontsteking: Er is een relatie [4] tussen tandvleesaandoeningen en bacteriële longontsteking, met anaerobe bacteriën in tandplak beschouwd als een logische bijdrager.
• Luchtweginfecties: Studies laten zien [5] dat tandvleesaandoeningen het risico op andere luchtweginfecties dan longontsteking, zoals COPD, kunnen verhogen.

Jouw patiënten hebben echte voorbeelden nodig met echte gevolgen om te tonen hoe de eenvoudige handelingen van tandenpoetsen en interdentale reiniging een diepgaande (en positieve) impact hebben op het welzijn. 

Parodontitis als een ernstig gezondheidsprobleem positioneren

De cijfers spreken voor zich. Statistieken over parodontitis zijn onthutsend [6]. Geschat wordt dat ongeveer 80% van de mensen ouder dan 30 jaar een vorm van parodontale aandoening hebben - van gingivitis tot parodontitis. In reële aantallen hebben we het over 750 miljoen mensen wereldwijd. Als we dieper graven kunnen we stellen dat ernstige parodontitis maar liefst 10-15% van de volwassenen beïnvloedt [7]. Als je deze cijfers naast het aantal geschatte gevallen van diabetes wereldwijd (415 miljoen) plaatst [8] dan is het duidelijk hoe belangrijk de problemen van deze twee chronische ziekten zijn.

Voor mensen met diabetes is het 1,5 - 3 keer waarschijnlijker [9] dat zij aan parodontitis lijden dan mensen zonder. De gegevens wijzen op een onweerlegbaar verband. Dit benadrukt waarom het voor patiënten met diabetes nog belangrijker is om preventieve maatregelen te nemen, die mogelijk kunnen helpen bij het vermijden van gezondheidsproblemen. Er zijn aanwijzingen dat tandvleesaandoeningen de complicaties van diabetes type 2 kunnen verergeren [10].

Parodontitis en diabetes

Onderzoek wijst een complexe wisselwerking [11] tussen parodontitis en diabetes aan. Diabetes is een belangrijke risicofactor voor parodontitis en studies hebben een duidelijk verband aangetoond tussen de mate van hyperglycemie (hoge glucoseniveaus) en de ernst van tandvleesaandoeningen. Mensen met diabetes (type 1 of 2) hebben meer kans op andere onaangename mondproblemen, zoals halitose, xerostomie, mondinfecties en verergering van parodontale ziekte.

Parodontitis kan ondertussen de stofwisselingsregulatie van patiënten met diabetes negatief beïnvloeden. Dit betekent dat het steeds moeilijker kan worden om de bloedsuikerspiegel stabiel te houden. Dit verhoogt weer het risico op (ernstige) diabetescomplicaties van bijvoorbeeld de ogen, nieren en zenuwen. Het is relevant om dit punt te verduidelijken voor mensen met diabetes of mensen die het risico lopen diabetes te ontwikkelen. Maar het dient ook om het hele principe van algemene gezondheid te benadrukken.

Vergeet niet dat het er niet om gaat wat u als tandarts weet, maar hoeveel u kunt bijdragen aan wat patiënten zich herinneren nadat ze uw stoel hebben verlaten.

Preventieve stappen die u kunt aanbevelen. Een checklist maakt het makkelijker om patiënten het verband tussen parodontitis en diabetes te leren. Geef de volgende gemakkelijk te onthouden & gemakkelijk te doen tips om een routine aan te leren. Moedig alle patiënten aan en vooral degenen met een hoger risico.

• Poets de tanden twee keer per dag gedurende minstens twee minuten om de opbouw van tandplak te voorkomen.
• Interdentaal reinigen, om tandplak te verwijderen op plaatsen waar de tandenborstel niet bij kan en om het tandvlees te stimuleren.
• Spoel na het tandenpoetsen met een mild (fluoride) mondwater om schadelijke bacteriën te verwijderen.
• Maak twee keer per jaar een afspraak met de tandarts en mondhygiënist voor een professionele gebitsreiniging en persoonlijke verzorging.
• Als u bekend bent met diabetes mellitus, zorg er dan voor dat u op de hoogte bent van de metabole controle. 
• Wees vertrouwd met tekenen van gingivitis en parodontitis, zoals bloeden tijdens het poetsen.
• Wees u bewust van het verband tussen mondhygiëne en algemene gezondheid en welzijn.

Om patiënten te helpen begrijpen wat het verband is tussen tandvleesaandoeningen en diabetes, zijn uitgebreidere gesprekken over mondhygiëne en welzijn nodig. Het moet deel uitmaken van een doorlopende tandheelkundige voorlichting, die voor patiënten eenvoudig te begrijpen en serieus te nemen is.

We nodigen je uit om meer te leren over het verband tussen periodontitis en tandvlees aandoeningen en over SUNSTAR GUM producten en hoe deze de beste oplossingen bieden!