Choroby dziąseł i cukrzyca
Oprócz chorób serca, nadciśnienia i powikłań ciąży, cukrzyca jest kolejną chorobą związaną z chorobą przyzębia.
"Związek między zdrowiem jamy ustnej, a zdrowiem ogólnoustrojowym jest dwukierunkowy; choroby ogólnoustrojowe, zwłaszcza zaburzenia metaboliczne, wpływają na zdrowie jamy ustnej i wygląda na to, że zdrowie jamy ustnej może wpływać na zdrowie ogólnoustrojowe."
(Diabetes Mellitus: Considerations for Dentistry
Srividya Kidambi and Shailendra B. Patel J Am Dent Assoc 2008;139;8S-18S)
Związek pomiędzy cukrzycą, a chorobą przyzębia staje się coraz bardziej zrozumiały dzięki postępom w badaniach klinicznych. Jako choroba przewlekła, cukrzyca jest bardzo rozpowszechnioną chorobą, co sprawia, że stomatolodzy często przyjmują pacjentów z tym schorzeniem.
Dowody naukowe
Obecnie powszechnie przyjmuje się, że osoby chore na cukrzycę powinny nadzwyczaj skrupulatnie dbać o higienę jamy ustnej, dlatego też zachęca się dentystów do odgrywania bardziej proaktywnej roli w identyfikowaniu potencjalnych zagrożeń zdrowia jamy ustnej występujących u poszczególnych pacjentów. Niektóre z najnowszych badań kładą silny nacisk na następujące kwestie:
- Wcześniej sądzono, że pacjenci z cukrzycą mają tendencję do częstego występowania i nasilenia zapalenia przyzębia. Ostatnie badania pokazują, że jest odwrotnie: cukrzyca często występuje u pacjentów z zapaleniem przyzębia
- Według Europejskiej Federacji Periodontologicznej (EFP) ciężkie zapalenie przyzębia ma negatywny wpływ na poziom glikemii zarówno u chorych na cukrzycę, jak i u pacjentów ze stanem przedcukrzycowym
- W zależności od stopnia zaawansowania choroby przyzębia pacjenci z cukrzycą częściej mają powikłania związane z cukrzycą
- Pojawiające się dowody wskazują na zwiększone ryzyko wystąpienia cukrzycy u pacjentów z ciężkim zapaleniem przyzębia
Co mogą zrobić stomatolodzy?
Europejska Federacja Periodontologiczna (EFP) opracowała wytyczne dla pracowników służby zdrowia w zakresie leczenia chorób przyzębia w odniesieniu do zdrowia ogólnoustrojowego. Poradnik dotyczący cukrzycy i roli dentysty podsumowaliśmy poniżej:
- Dentyści mogą oddgrywać aktywną rolę w profilaktyce cukrzycy
- Badanie i diagnozowanie chorób przyzębia powinno być przeprowadzone u wszystkich chorych na cukrzycę
- Dentyści powinni wyodrębińć w swojej bazie danych grupę pacjentów o wysokim ryzyku wystąpienia cukrzycy
- Dentyści powinni oceniać pacjentów pod kątem oznak lub objawów źle kontrolowanej lub niezdiagnozowanej cukrzycy i zwracać się do lekarza o formalną ocenę medyczną i diagnozę
- Pacjenci z cukrzycą typu 1, typu 2 i cukrzycą ciążową (GDM) powinni poddać się dokładnemu badaniu jamy usntej obejmującemu kompleksowe badanie przyzębia. Nawet jeśli początkowo nie zdiagnozowano zapalenia przyzębia, zalecana jest coroczna ocena przyzębia.
- Randomizowane badania kliniczne konsekwentnie wykazują, że mechaniczna terapia przyzębia wiąże się z około 0,4% redukcją HbA1C (hemoglobina glikowana, która identyfikuje średnie stężenie glukozy w osoczu) po 3 miesiącach, efekt kliniczny równoważny dodaniu drugiego leku do leczenia farmakologicznego cukrzycy
- Długoterminowa ocena poziomu higieny jamy ustnej pacjenta może być dobrym wskaźnikiem jego ogólnego podejścia do leczenia cukrzycy i skrupulatności w realizacji również innych zaleceń lekarskich.
- Pacjenci z cukrzycą, u których występują jakiekolwiek oznaki i objawy zapalenia dziąseł wymagają szybkiej i dokładnej oceny przyzębia
- Szkolenie dotyczące odpowiedniej pielęgnacji jamy ustnej powinno być przeprowadzone przez lekarza wszystkim pacjentom chorym na cukrzycę
- Pacjentom z cukrzycą należy powiedzieć, że ryzyko choroby przyzębia zwiększa się w przypadku źle kontrolowanej cukrzycy
- Pacjenci powinni zostać poinformowani, że jeśli cierpią na choroby przyzębia, ich kontrola glikemii może być trudniejsza, a oni są bardziej narażeni na powikłania cukrzycowe, takie jak choroby sercowo-naczyniowe i choroby nerek.
