Choroby dziąseł a odżywianie
Na stan przyzębia wpływa higiena jamy ustnej, czynniki genetyczne i epigenetyczne, zdrowie systemowe i odżywianie. Zaawansowana choroba przyzębia również będzie miała negatywny wpływ na odżywianie.
Obszerne badania naukowe wykazały, że zrównoważona dieta odgrywa ważną rolę w utrzymaniu zdrowia przyzębia. Wykazano również, że suplementy diety i składniki dietetyczne poprawiają gojenie po zabiegach chirurgii przyzębia.
Ponadto żywienie ma wpływ na wiele chorób jamy ustnej i całego organizmu, w tym na otyłość, nadciśnienie, cukrzycę typu II i chorobę sercowo-naczyniową.
Dowody naukowe
- Choroba przyzębia spowodowana jest bakteriami w jamie ustnej, które tworzą płytkę na zębach i dziąsłach, powodując próchnicę zębów i choroby tkankki dziąseł, które nie leczone prowadzą do utraty zębów
- Z badań wynika, że od 40% do 90% populacji świata cierpi na choroby przyzębia, co czyni ją jedną z najbardziej rozpowszechnionych epidemii na świecie
- Badania wykazały, że cukier spożywczy jest głównym czynnikiem przyczyniającym się do próchnicy zębów
- Im większa częstotliwość spożywania cukru, szczególnie gdy jest przechowywany w jamie ustnej przez dłuższy czas, tym większe ryzyko próchnicy zębów
- Zwiększenie spożycia fluoru w połączeniu z dobrym systemem higieny jamy ustnej może modulować wpływ ryzyka związanego ze spożyciem cukrem i próchnicą, ale zmniejszenie spożycia cukru ma największe korzyści zdrowotne
- Utrata zębów wpływa na zdolność żucia, co zmienia wybory żywieniowe pacjenta, zazwyczaj unikanie części zdrowiej żywności, która pozytywnie wpływa na ogólny stan zdrowia
Jak mogą pomóc profesjonaliści
- Przekazywać porady dotyczące zmniejszenia dziennego spożycia cukru (w tym napojów gazowanych i napojów owocowych)
- Rola dobrego odżywiania w zapobieganiu utracie zębów powinna być podkreślana wśród pacjentów wysokiego ryzyka przy wszystkich wizytach
- Należy poinformować przyszłe matki i świeżych rodziców o "próchnicy butelkowej"
- Wizyty kontrolne dla dzieci powinny obejmować staranne badanie w celu identyfikacji pacjentów wysokiego ryzyka, informacje na temat odpowiedniego stosowania fluorków oraz porady dotyczące szczotkowania zębów i ograniczania dziennego spożycia cukru (w szczególności słodkich napojów)
- Leczenie przyzębia może odwrócić chorobę i jej wpływ na zdrowie ogólnoustrojowe, zapewniając utrzymanie naturalnych zębów i poprawę nieświeżego oddechu.
- Udowodniono, że skaling, wygładzenie korzenia zębowego i stosowanie gum zawierających ksylitol i maltitol może poprawić stan przyzębia.
- Pacjenci po ekstrakcji zęba potrzebują dodatkowego wsparcia aby możliwości żucia i jedzenia nie zostały utracone. Protezy zębowe powinny również być traktowane jako kontunuacja leczenia.
- Dentyści powinni kierować pacjentów do dietetyków i innych specjalistów, jeśli podejrzewa się chorobę ogólnoustrojową, która jest niezdiagnozowana i powiązana z chorobą przyzębia.
- Pacjentów należy poinformować, że dieta bogata w owoce, warzywa, produkty pełnoziarniste, orzechy, ryby i tłuszcze nienasycone wraz z regularną aktywnością fizyczną w znacznym stopniu przyczynia się do ogólnego stanu zdrowia, w tym zdrowia jamy ustnej.
- W ramach konsultacji kontrolnych należy oferować regularne porady żywieniowe
- Wizyty ekstrakcyjne powinny zawierać porady dotyczące utrzymania zdrowej diety, zarówno dla zdrowia stomatologicznego, jak i ogólonustrojowego
- Próchnica zębów ostatecznie prowadzi do utraty zębów, co z kolei osłabia zdolność żucia, powodując unikanie twardych i włóknistych pokarmów, w tym owoców, warzyw i produktów pełnoziarnistych. Integrowanie poradnictwa dietetycznego ze stomatologią wymaga dalszych badań
"Niech pożywienie będzie lekarstwem, a lekarstwo pożywieniem."
Hipokrates
Referencje
- The Role of Nutrition in Periodontal Health: An Update, Shariq Najeeb et al, Nutrients. 2016 Sep; 8(9): 530.
- Nutrition and health: guidelines for dental practitioners, C Palacios, KJ Joshipura, and WC Willett, Oral Dis. 2009 Sep; 15(6): 369–381.
- The interrelationship between diet and oral health. Moynihan P, Proc Nutr Soc. 2005 Nov;64(4):571-80
- British Society of Periodontology http://www.bsperio.org.uk/publications/index.php